Đây là một câu chuyện nhỏ về thực hành cúng Sur:
Người Mẹ Ngạ Quỷ Tìm Thấy Bình An.
Ngày xưa ở Tây Tạng, có một người phụ nữ tốt bụng, bà đột ngột qua đời trong một mùa đông khắc nghiệt và để lại một đứa con trai nhỏ. Sau khi mất, tâm thức bà tái sinh thành một ngạ quỷ (preta) do còn luyến tiếc gia đình và những món ăn mà bà từng dành trọn tình yêu thương để chuẩn bị.
Cậu bé, vốn không hiểu các nghi lễ tâm linh, đêm nào cũng khóc thương mẹ. Một vị lạt ma già sống gần đó nghe thấy tiếng khóc của cậu liền bảo:
“Mẹ con không còn có thể ăn thức ăn thông thường nữa. Nhưng bà ấy có thể ngửi thấy mùi hương được dâng cúng cho bà với lòng yêu thương.”
Vị lạt ma chỉ cho cậu cách trộn bột lúa mạch rang (tsampa), bơ và đường, ban phước lành cho nó, rồi đốt trên than hồng. Khi khói bốc lên, vị lạt ma dặn dò:
“hãy dâng hương thơm lên mẹ với lòng từ bi.”
Đêm đó, cậu bé làm theo lời dặn. Ở cõi vô hình, người mẹ — một ngạ quỷ yếu đuối và đói khát — ngửi thấy mùi khói Sur và cảm thấy một cảm giác nhẹ nhõm tràn ngập, như đang uống cam lồ. Qua nhiều đêm cúng dường, nỗi đau của bà nhẹ dần, sự bám chấp của bà dịu đi, và cuối cùng bà được những chúng sinh từ bi dẫn dắt tái sinh một kiếp sống tốt đẹp hơn.
Câu chuyện này thường được kể trong các ngôi làng để giải thích rằng cúng Sur không phải là một truyền thống, mà là một điều có ý nghĩa và thực sự chạm đến những chúng sinh đang đau khổ trong các cõi vi tế.
