Lorig: Way of Knowing Mind – Buổi 1

SESSION 1.

Dẫn nhập.
Tại sao có Khóa học này?
Bản chất của tâm.

Dẫn nhập.

Thật vui khi có mặt ở đây. Tôi sẽ chia buổi này làm ba phần, nhưng nói chung chỉ là phần dẫn nhập sơ qua, sau đó tôi sẽ nói một chút về lý do tại sao chúng tôi chọn Khóa học này, lý do đằng sau Khóa học này, và sau đó tôi sẽ nói một chút về tâm, tâm thức nói chung, sau đó hy vọng chúng ta có thể có vài phút trả lời các câu hỏi. Để xem thời gian như thế nào và nói chung đây là điều mà tôi đã thực sự suy nghĩ khá lâu, cách có thể có hiệu quả.

Đó là điều mà tôi đã kinh nghiệm thấy ở các tăng sĩ, đặc biệt ở tu viện, khi họ được đào tạo. Một trong những điều cơ bản đang được dạy trong đại học tu viện đối với các tăng sinh, dĩ nhiên về thiền tập, nhưng trước khi thiền tập, thì một lớp học rất quan trọng là học về tâm thức. Vì vậy, đây là lý do tại sao Khóa học mà chúng tôi đang thực hiện ngay bây giờ cơ bản là khóa học năm thứ hai cho các tăng sĩ. Vì vậy, các nhà sư sẽ học môn này vào năm thứ hai khi họ ghi danh vào học những giáo lý thâm sâu của Đạo Phật.

Tôi nghĩ rằng điều này cũng quan trọng không kém ngay cả đối với các hành giả tại gia và những người quan tâm đến thiền tập. Đó là một trong những lý do tại sao tôi nghĩ nó rất quan trọng, bởi vì không hiểu khái niệm về tâm, không hiểu biết tâm ở một chiều sâu nào đó. Có rất nhiều yếu tố cơ bản mà bạn có thể không hiểu vì thỉnh thoảng khi tôi giảng ở một số lớp học, tôi cảm thấy còn đang thiếu một cái gì đó; và khi xem một số câu hỏi tôi cũng thấy nhiều bạn còn thiếu sót; khi tôi giảng dạy các lớp, nhiều người lắng nghe ở các buổi học đang thiếu những hiểu biết cơ bản về tâm. Vì sao đó là lý do tôi có thể cảm thấy mặc dù tôi đang cố gắng nói khái quát, nhưng mọi người lại không thấy được chính xác như tôi mong muốn. Một lý do!

Và một lý do khác là các nhu cầu mới xuất hiện bởi vì vấn đề mà mọi người phải đối mặt ngày nay và thậm chí, nói chung những cảm xúc như tức giận, có thể là tham lam, có thể là căng thẳng hoặc trầm cảm hoặc một trong những cảm xúc khác rất phổ biến, sự lo âu đi kèm với căng thẳng.

Đây cũng là những điều không thể giải quyết bằng các vật chất, vì vậy, để giải quyết những điều này quan trọng là phải hiểu biết về tâm. Không hiểu biết tâm, thì không có cách nào chúng ta có thể thoát khỏi những điều này. Tôi cố gắng đi qua mục tiêu này là làm thế nào để thoát khỏi lo âu và tất cả những điều này, nhưng sâu thẳm trong lòng tôi, tôi thực sự cảm thấy sự cần thiết phải hiểu biết về tâm.

Khóa học mà chúng ta sẽ đi qua chủ yếu nói về tâm như bạn có thể thấy những điểm và chủ đề mà chúng ta sẽ học trong 12 buổi. Bắt đầu ngày hôm nay, nói chung chúng ta sẽ nói một chút về tâm, nên ngày mai chúng ta sẽ học phần ‘Nhân và Duyên’. Để kích hoạt một tâm, hình thành một tâm để tâm trở nên hiện hữu, thì có bốn điều kiện [duyên], và tuần sau chúng ta sẽ học về bốn điều kiện này.

Cách tâm nhận thức các hiện tượng khá giống với khoa học, và chúng ta cũng sẽ học những hiện tượng khác mà chúng ta cũng có thể nhận thức được là gì. Vì vậy, đó là lý do tại sao tôi nghĩ đến tầm quan trọng của việc học về tâm nói chung, tôi thấy một nhu cầu rất lớn cần hiểu biết về tâm, nhất là những người quan tâm đến thiền. Không hiểu biết về tâm, khi bạn bắt đầu thiền, thì giống như là đang trôi vào biển tâm, cho nên luôn hiểu về nó là cần thiết hoặc có thể thiền là một loại lướt sóng trên đại dương mà đại dương đó được gọi là tâm. Vì vậy, quan trọng phải hiểu biết đại dương nơi bạn đang lướt sóng, bởi vì không có sự hiểu biết, bạn sẽ không bao giờ biết loại cảm xúc nào xảy đến, những cách nào hoặc những loại thay đổi nào trong đại dương tâm thức đó xảy ra. Đây là một lý do khác tại sao chúng tôi nghĩ rằng học về tâm là điều rất quan trọng.

Tại sao có Khóa học này?

Bây giờ là phần thứ hai tôi muốn đi qua. Có nhiều cách giải thích tâm thức, nhưng tôi sẽ cố gắng đi một cách cụ thể qua một trong các bản văn, tôi sẽ chia sẻ cho tất cả các bạn bản văn thật sớm. Bản văn bằng tiếng Anh cũng như được dịch ra tiếng Việt, bất kỳ ngôn ngữ nào bạn cảm thấy thoải mái, tôi sẽ sớm chia sẻ bản văn qua email, sau đó nhóm của tôi cũng sẽ chia sẻ cho từng người. Tôi chọn bản văn đặc biệt này là vì tôi cũng đã được dạy qua bản văn đó.

Có vài bản văn viết về tâm, lý do tại sao tôi chọn văn bản đặc thù này vì có vài điểm tôi muốn nói, đầu tiên là không có quá nhiều thứ thật không cần thiết trong thế giới ngày nay và tùy theo tình hình, đó là một điều tôi muốn nói, điều thứ hai là bản văn này đã được một trong những vị Thầy của một trong những Đức Đạt Lai Lạt Ma trước đây viết ra. Bản văn được viết ra để vị Thầy đó cho một trong những Đức Đạt Lai Lạt Ma tiền nhiệm hiểu về tâm một cách dễ dàng hơn mà không cần phải kiểm tra dài dòng, vì vậy nó giống như tóm tắt của một bản văn về tâm.

Nói chung để học hết khóa học này, thường các tăng sĩ mất khoảng một năm để học xong bản văn này, do đó chúng ta sẽ đi qua bản văn đó khá dễ dàng và tôi sẽ chia toàn bộ các điểm thành ra 12 buổi học mà bạn có thể đã xem [chương trình]. Vì vậy, có một số điểm, và có một số chủ đề không liên quan nhiều lắm nếu bạn không có nghiên cứu kinh điển thâm sâu, nhưng chúng tôi vẫn sẽ trình bày những điều mà tôi thấy cần thiết. Và một trong những lý do khác khiến chúng tôi nghĩ phải học Lorig này – Tôi đang đưa ra rất nhiều lý do – về cơ bản đó là điều chung cho tất cả chúng ta, là điều để có một khoảng thời gian hữu ích, thời gian vui vẻ, ngay cả trong các buổi học, chúng tôi mong có một thời gian thật hữu ích.

Là một hành giả Đạo Phật, nếu tôi nói với bạn một ý nghĩa quan trọng được kỳ vọng mà một thiền giả cần phải có và thấy đó là chỉ cần tưởng tượng rằng bạn đang ở trong một nhà tù, và tưởng tượng rằng bạn đang ở trong một nhà tù khủng khiếp, rất nhiều rắc rối và đau khổ. Nhưng có một lựa chọn, có một cách để thoát khỏi nhà tù hoặc có thể có một cách là bạn có thể chứng minh rằng bạn vô tội. Có cơ hội này, cơ hội cuối cùng hoặc một cơ hội nói chung, vậy thì bạn sẽ làm gì? Bạn sẽ làm việc tinh tấn? Bởi vì cơ hội đến sau 3-4 ngày, vậy giờ bạn sẽ thưởng thức món ăn của bạn hay bạn làm việc tinh tấn để có được cơ hội đó? Rõ ràng là mọi người sẽ làm việc tinh tấn để thoát khỏi nhà tù, không ai nghĩ rằng “Ồ, tôi phải thưởng thức món ăn hoặc tôi thích ngủ thôi”, mọi người có thể trải qua những đêm không ngủ để làm việc cần mẫn để có thể thoát khỏi nhà tù, phải không?

Chính xác theo cách tương tự, thế giới mà chúng ta đang sống, những thiền giả đó coi thế giới này như một loại nhà tù, đang phải chịu đựng theo cách này hay cách khác. Để thoát khỏi đau khổ, cách duy nhất để thoát khỏi đau khổ là qua hiểu về tâm và qua thực hành cách thoát khỏi những những cảm xúc tiêu cực khiến chúng ta phải đau khổ. Vì vậy, những thiền giả đó, họ không tìm thấy thú vui trong những thứ vật chất thế gian, không chỉ những hành giả đó, mà tôi còn thấy mỗi một người trong chúng ta, giống như những thiền giả đó, nhìn thế giới bây giờ đầy thăng trầm, có chút đau khổ đằng sau mọi điều. Cho dù bạn cảm thấy thoải mái về mặt thời gian như thế nào, thì luôn có phần nơi bạn có thể cảm thấy không hài lòng, và bất cứ điều gì bạn làm trong cuộc sống của mình, luôn có phần này khiến bạn cảm thấy hơi lo âu, bởi vì chúng ta không biết, chúng ta không có sự tự tin nơi tâm của mình, nên chúng ta không biết tâm sẽ phản ứng như thế nào.

Nhiều lúc chúng ta nghĩ rằng mọi thứ phải đi theo hướng này, chúng ta mong đợi rất nhiều thứ, chúng ta mong đợi vào thời gian, chúng ta mong đợi vào con người, chúng ta mong đợi vào các tiện ích, ví dụ như một chiếc xe hơi, khi bạn đi đâu đó, có một cuộc họp hay cuộc gặp gỡ thuận lợi với ai đó hoặc bạn có bất kỳ cuộc hẹn nào ở đâu đó và bạn lái chiếc xe, bạn kỳ vọng chiếc xe chạy ngon lành, bạn kỳ vọng là đến đó đúng giờ và mọi thứ. Nhưng không phải lần nào điều đó cũng xảy ra, xe hơi bị lật bất ngờ hoặc có điều gì đó xảy ra với chiếc xe, vì điều đó bạn không thể đạt được cái mà bạn mong đợi. Nếu chúng ta hỏi vấn đề là ở đâu? Và nếu bạn thấy “Tôi nghĩ rằng vấn đề là ở chiếc xe”, thế thì chiếc xe đó như thế nào? Giống như nếu bạn mong đợi con khỉ bơi được, con cá đó leo cây được, thì vấn đề không phải ở con cá hay con khỉ, hay ở cái cây, vấn đề nằm ở sự mong đợi đó. Nếu bạn kỳ vọng rằng con cá phải trèo lên cây và con khỉ nên bơi như cá trong nước, thì tôi sẽ nói rằng vấn đề nằm ở sự mong đợi đó.

Bạn đang mong đợi điều vượt quá giới hạn của các hiện tượng, khả năng của các hiện tượng, nơi có con khỉ hoặc con cá hoặc chiếc xe hơi. Vì vậy, chính xác theo cách tương tự, tôi sẽ nói rằng vấn đề là khi chúng ta mong đợi quá nhiều vào sự vật, đó là chiếc xe hay bất cứ thứ gì, hoặc thậm chí là con người. Có rất nhiều kỳ vọng đối với trẻ em, đặc biệt là ở châu Á, các bậc cha mẹ quyết định khá nhiều đến những gì trẻ em sẽ trở thành trong tương lai, đôi khi thậm chí trước khi sanh đứa trẻ. “Ồ, chúng ta sẽ có một đứa con và nó sẽ trở thành bác sĩ hoặc bla, bla, thứ gì đó, đại loại như vậy, họ đã nêu một kỳ vọng rất lớn ngay cả trước khi đứa trẻ được sinh ra.

Dựa vào đó, nếu có một số trẻ thông minh theo một cách khác, có những trẻ có thể không thông minh về mặt khoa học, nhưng những trẻ đó có thể rất thông minh trong lãnh vực khác, chẳng hạn như nghệ thuật hoặc bất cứ mặt nào. Cho nên, do cha mẹ đã quyết định rằng đứa trẻ phải trở thành một bác sĩ và đứa trẻ không quan tâm đến bác sĩ nhưng đứa trẻ quan tâm đến một nghề khác. Ở một đứa trẻ như vậy, vấn đề không phải ở đứa trẻ, vấn đề không phải là đứa trẻ không quan tâm đến khoa học, vấn đề là ở cha mẹ, bởi vì bạn mong đợi một con cá leo cây.

Không phải ai cũng có cùng khả năng, vấn đề này không phải là điều chỉ xảy ra với những cha mẹ người châu Á như vậy, nhưng vấn đề này là điều mà tất cả chúng ta đều có. Nếu bạn trở thành một người bạn tốt với ai đó, bạn sẽ có những kỳ vọng nào đó, nếu người đó là cha hoặc mẹ của bạn, bạn sẽ có những kỳ vọng nào đó, bạn biết người nào đó, bạn cũng có bất kỳ kỳ vọng nào như vậy. Cho nên, bạn có kỳ vọng khác nhau với bất kỳ thứ gì dù là con người, dù là một sự vật hay bất kỳ hiện tượng nào, và dựa trên kỳ vọng đó, không phải mọi thứ đều diễn ra theo kỳ vọng của chúng ta, nên có sự thất vọng.

Và tương tự, ngày nay có rất nhiều vấn đề lo âu, thế giới đang thay đổi nhanh chóng. Nếu bạn nhìn vào lịch sử, những năm 1700 và như ở thế kỷ thứ 6 và thế kỷ thứ 7, giữa thế kỷ thứ 10 và thế kỷ thứ 11, giữa thế kỷ thứ 14 và thế kỷ thứ 15, dù cho bạn nói chuyện được với ai đó, tôi không nghĩ rằng có nhiều sự thay đổi như chúng ta đã thấy trong 100 năm qua. Trong 100 năm qua, trước 60, 70 tuổi, ai có thể tưởng tượng được rằng hai người thực sự sống cách xa hàng ngàn dặm, ‘nói chào nhau’ và bạn lại nhìn thấy nhau như thể bạn đang ngồi ngay bên cạnh nhau. Đúng vậy, nền văn minh công nghiệp và cũng là nền văn minh internet này, và còn nhiều hơn nữa và ngày nay, tôi không chắc, có thể chỉ có bộ não của con người là không thể cấy ghép được, ngoài bộ não đó của con người, theo như tôi hiểu, chúng ta có thể cấy ghép mọi thứ khá nhiều, phải không?

Vì vậy, thật không thể tưởng tượng nổi, trăm năm trước, nếu bạn nói điều đó với người nào khác, nếu bạn nói với một ông vua rằng điều này sẽ xảy ra ở trăm năm sau, bạn có thể sẽ phải nhận một bản án tử hình. Không ai có thể tưởng tượng, không bao giờ, chưa bao giờ tưởng tượng rằng những điều như vậy xảy ra cả. Vì vậy, trong một thế giới thay đổi nhanh chóng như vầy, luôn luôn có nỗi sợ hãi không thể đối phó với tình hình. Luôn có nỗi sợ hãi này ở nhiều người cho rằng “Tôi không thể theo nổi với sự hiện đại được”, và nhiều người thậm chí còn sử dụng những từ này, chẳng hạn như “Ôi, bạn lỗi thời rồi, bạn không biết bây giờ mọi thứ đã thay đổi à” hoặc bạn đang sống trong thế giới 3D hoặc bạn đang sống trong thời đại 4.0 như mọi người mong đợi và những đứa trẻ hoặc thanh thiếu niên này hoặc rất nhiều thanh thiếu niên này có thể nói với một số người cao tuổi rằng “Ừ đúng rồi, ông/bà cổ hủ rồi”.

Đúng là mọi thứ đang thay đổi rất nhanh chóng và nếu bạn cũng đang mong tìm một sự bình yên của tâm và thế này và thế kia và nếu như bạn thiền trong một hoặc hai năm ở đâu đó, thật là bình yên. Nhưng khi bạn quay về lại, thì thực sự có rất nhiều thứ cần được cập nhật, khi đó mọi người có thể xem bạn như một loại một phiên bản cũ hoặc một cái gì đó tương tự. Bởi vì mọi thứ thay đổi quá nhanh, nên thật khó để nói rằng ngày nay đó là điều không đúng khi dựa trên tình hình là mọi người, họ phải truy cập các nền tảng truyền thông xã hội này để xem những người khác đang làm gì, “Tôi có thể luôn có nỗi sợ hãi này, tôi có thể bị bỏ lại phía sau nếu tôi không đương đầu với điều đó, rất nhiều căng thẳng và tôi cũng luôn nói như vày, ý tôi là tôi cảm thấy điều đó áp lực trong tâm của mình”.

Sự muôn màu muôn vẻ của các hiện tượng như ngày nay là do các ngành công nghiệp, dù bạn muốn mua một chiếc điện thoại thôi, thì ít nhất có đến hàng trăm loại điện thoại trên thị trường, nghĩa là có ít nhất hàng trăm loại điện thoại khác nhau, 90% trong số chúng có khá nhiều tính năng giống nhau. Họ luôn có một số điện thoại, họ có điện thoại loại mới này tốt hơn một chút nhưng lại giảm loại kia đi, như thế họ có thể đưa ra một chiếc điện thoại khác với tính năng tốt hơn cái kia.

Nếu như có 5 điện thoại loại mới trong các điện thoại A,B,C,D và E thì đầu tiên, họ tạo ra điện thoại với loại Future A [loại mới A] sau đó họ tạo ra điện thoại thứ hai với Future B và sau đó họ tạo điện thoại thứ 3 với Future C, điện thoại thứ 4 với Future D và chiếc điện thoại thứ 5 với Future E đó. Kế đó họ có các phiên bản tiếp theo này, họ có chiếc điện thoại tiếp theo, một chiếc điện thoại như vậy có cùng Future A và B trong chiếc điện thoại này, và sau đó sẽ quảng cáo những gì trên thế giới? Họ nói rằng cái điện thoại này tốt hơn so với cái thứ 5 trước đó, bởi vì nó có cả các tính năng của A&B và sau đó, những tính năng này lại đi theo kiểu thanh tú và B&C, và B&D và A&D. Vì vậy, đây là cách mà mọi công ty có thể dễ dàng tung ra 10 hoặc 12 hoặc 15 điện thoại trong một năm, cho nên trong một cộng đồng như vậy, trong một thế giới mà chúng ta đang sống, không chỉ là chiếc điện thoại, mà còn là rất nhiều thứ. Do đó, rõ ràng là mọi người bị căng thẳng bởi vì tâm phải phân tích rất nhiều thứ, rất nhiều thiết kế và sau đó là rất nhiều thứ khác. Vì vậy, để đối phó với một tình huống như vậy, để kiểm soát với một thế giới căng thẳng như vậy, tôi sẽ không chỉ trích là mọi người đang trở nên tồi tệ, nhưng tình hình đang theo chiều hướng mà có rất nhiều điều phải giải quyết đối với tâm đáng thương của chúng ta.

Nếu một người không có khả năng đối phó với nó, một người không có khả năng đương đầu với nó, thì rõ ràng tâm trí rơi vào một tình huống khó khăn dù bạn có đặt tên cho nó là cuộc sống căng thẳng, dù bạn có đặt tên cho nó là thế này, thế kia. Tuy nhiên, tôi đã nói chuyện với ông cố của tôi và ông nội của tôi – bạn cũng có thể nói chuyện với một người tầm cỡ tuổi ông bà của bạn – khi họ còn trẻ, họ chỉ thích có một hoặc, trong một số trường hợp, vài đôi giày. Nếu bạn hỏi một thiếu niên ngày nay, họ có thể có tới 5-10-15-20 đôi giày khác nhau. Do đó, đây cũng là điều mà từ đó chúng ta có thể thấy có rất nhiều sự lựa chọn, bạn đi mua bàn chải đánh răng, bạn sẽ thấy 10-15 loại bàn chải đánh răng khác nhau và bạn bối rối là bạn phải đưa ra quyết định và nếu bạn thất bại lần này, thất bại lần kế tiếp thì bạn bắt đầu có sự lo âu không biết điều tôi chọn có đúng không? có sai không?

Trong một tình huống như vậy, một thời đại như vậy, một sự thay đổi nhanh chóng về thời gian, thời điểm mà nhu cầu phân tích của tâm, nhu cầu tâm có khả năng, quá nhiều hơn bao giờ hết, đó là lý do tại sao nếu bạn hỏi ai đó như “Trước đây, bạn có nghe nói về bao nhiêu người bị trầm cảm không?” Không có, bạn sẽ thấy ít hơn nhiều, không dễ dàng bị. Bạn đi đến một số vùng ở xa, những ngôi làng xa xôi, như những ngôi làng rất nghèo, ngay cả ngày nay, và bạn nói chuyện với họ, họ khá bằng lòng với những thứ họ có theo nhiều cách. Tôi đã thấy một số người, nếu bạn hỏi họ “Có bao nhiêu người đã rơi vào trầm cảm trong làng của mình? ”,  bạn có lẽ có thể tìm thấy vài người. Và bạn đến một số quốc gia tiên tiến, rồi bạn hỏi, “Có bao nhiêu người có thể rơi vào trầm cảm ở trong một khu vực nhỏ, có thể trong một tòa nhà?”, bạn sẽ tìm thấy ít nhất vài người. Đó là cách mọi thứ đang diễn ra, đó là cách mọi người đang tiếp thị cho các ngành công nghiệp đó, như tôi đã nói với bạn về những chiếc điện thoại đó, tình hình là như vậy không thể tránh khỏi.

Vì vậy có nhu cầu thiền, nhu cầu hiểu về tâm và có thể kiểm soát tâm của chúng ta, không để cho tâm này bị cuốn trôi theo dòng chảy của một dòng sông như vậy. Đã có những người thông minh lèo lái tâm của mọi người điều khiển, mọi người khuyến khích ủng hộ lợi nhuận trên thị trường, chúng ta nhận được những thứ vật chất do ngành công nghiệp ngày nay, họ tạo ra những thứ đó, họ quảng cáo những thứ đó theo cách mà mọi người bị ảnh hưởng.

Giống như người ta bị khuyến dụ vào điều đó, nếu bạn không có một tâm ổn định thì thật sự rất khó để giữ lấy tâm của chúng ta, rất khó để không bị chúng ảnh hưởng, rất khó để tránh cho chúng ta, chính chúng ta, khỏi ảnh hưởng của quảng cáo. Nếu chúng ta không thể giữ được chính mình, giữ được tâm của mình, thì chúng ta sẽ giống như một con tàu giấy trên mặt nước, dòng nước biến đổi như thế di chuyển thì bạn không thể kiểm soát được nó. Vì vậy, nhu cầu hiểu biết tâm và có thể kiểm soát tâm của chúng ta là rất quan trọng hơn bao giờ hết đó là lý do tại sao chúng tôi đưa ra Khóa học về tâm này.

Vì vậy, mỗi buổi học chúng ta sẽ có một chủ đề khác nhau, mỗi chủ đề trong các chủ đề này đều được liên kết với nhau. Nếu bạn hiểu chủ đề đầu tiên, bạn sẽ hiểu cái thứ hai tốt hơn, bạn hiểu cái thứ hai, bạn sẽ hiểu cái thứ ba tốt hơn. Và có một số mục tiêu, ví dụ, buổi thứ 3-thứ 4 rất quan trọng vì hai buổi đầu tiên chúng ta sẽ đặt một nền tảng chắc chắn, và dựa trên nền tảng đó, chúng ta sẽ xây dựng sự hiểu biết đúng đắn, và sau đó khi nói đến tâm vương và các tâm sở hoặc tâm chính và tâm tương ứng, có sáu tâm vương và 51 tâm sở, thì bạn sẽ có cái nhìn thoáng qua về thế giới rộng lớn của tâm mà chúng ta sẽ học.

Xét về một góc độ thì khá đơn giản, ban đầu bạn có thể sẽ thấy khá khó khăn vì tất cả những những thứ chúng ta đang kể đến đều là những hiện tượng bên ngoài, có bao nhiêu cái này, bao nhiêu cái kia, bạn luôn đếm như những gì chúng ta nhìn thấy từ mắt của mình, đó là những hiện tượng bên ngoài. Ở đây sẽ kể đến một chút của nội tâm, các đặc tính của tâm, các loại tâm sở, vì vậy, tôi nghĩ đây sẽ là một thú vị mà chúng ta sẽ học qua. Cho nên, có khá nhiều lý do tại sao chúng tôi chọn Khóa học này và lý do tại sao tôi thấy nó rất quan trọng.

Bản chất của tâm.

Nhưng một trong những điều thú vị mà mọi người có lẽ có những ý nghĩ khác nhau về tâm. Vì vậy, hôm nay buổi học đầu tiên tôi chỉ nghĩ đi một cách đại thể về tâm thực sự là gì. Nếu bất kỳ ai trong các bạn có ý nghĩ về tâm như “Ồ tâm là một cái gì đó ở trong não bộ” thì không, đó không phải là tâm mà tôi đang nói đến.

Nếu bạn nghĩ rằng tâm là một cái gì đó được liên kết – đúng là có các dây thần kinh, hay tế bào thần kinh – thì thực là không phải, đó không phải là tâm mà tôi đang nói đến. Nếu bạn nghĩ rằng tâm là một cái gì đó chỉ liên quan đến bộ não thì điều đó cũng không đúng bởi vì về mặt khoa học, nếu bạn làm một chút nghiên cứu về những gì các nhà khoa học và nhà nghiên cứu khác nhau nói về tâm, bạn có thể tìm thấy những cách khác nhau, bạn có thể thấy những người khác nhau giải thích nó theo những cách khác nhau và theo quan điểm của Đạo Phật, thì tôi sẽ nói rằng họ không biết tâm là gì.

Tâm không có hình tướng vì vậy đó là lý do tại sao rất khó để chứng minh với sự chấp thuận của người thứ ba. Tôi thường nói rằng nếu bạn luôn cần sự chấp thuận của người thứ ba, thì bạn sẽ không bao giờ có thể mô tả hoặc chứng minh rằng bạn đang nằm mơ gì đó mà bạn có thể thấy con voi trong giấc mơ, bởi vì bạn nhìn thấy con voi trong giấc mơ. Nhưng bạn không thể nói điều đó cho ai, sẽ không có ai hiểu, và bạn không thể chứng minh điều đó cho ai bởi vì bạn sẽ không kiếm đâu ra người thứ ba chấp thuận điều đó và biểu hiện đó có thể cho đến nay sẽ mô tả về tâm.

Nhưng tâm mà tôi đang nói đến, nếu tôi làm cho nó khá đơn giản, thì khả năng trong chúng ta biết các sự vật, khả năng trong chúng ta có thể trải nghiệm mọi thứ, và nó hoàn toàn không có hình tướng. Vì vậy, trong các bản văn cổ xưa và các kinh điển của Đức Phật và các bản văn cổ được các Bậc Đạo sư Nalanda soạn thảo vào thế kỷ thứ 3, thế kỷ thứ 4, thế kỷ thứ 6, thế kỷ thứ 8, trong các bản văn đó, trong lĩnh vực tâm lý học của Đạo Phật, các bản văn của các Bậc Thầy viết về tâm, họ mô tả tâm theo hai cách: ‘Minh và Liễu tri’, một cái là rõ ràng [minh] và một cái là biết [liễu tri]; một cái chỉ có khả năng biết các hiện tượng và một cái là rõ ràng. Cho nên, khi chúng ta nói về tâm, đó là cái gì đó rõ ràng và tâm là cái gì đó đồng thời có khả năng biết.

Vì vậy, cái đầu tiên, tâm giống như là cái gì đó rõ ràng, có nghĩa là tâm giống như một tấm gương. Trước tiên, hãy lấy một ví dụ về nhãn thức của chúng ta, nó chính xác giống như một tấm gương, bất cứ thứ gì bạn đặt trước mắt, nó sẽ trình hiện ra đối với mắt, bạn nhìn thấy những gì ở ngay trước mặt bạn, bạn không nhìn thấy cái gì ở đằng sau bạn. Cho nên, nhãn thức khá tương tự với một chiếc gương theo nghĩa nào đó.

Tôi sẽ giải thích chi tiết điều này về thị lực và nhãn thức, nhưng bây giờ bạn vẫn có thể nghĩ rằng tâm là rõ ràng, rằng bất cứ thứ gì bạn giữ ngay trước nó, thì thứ đó sẽ trình hiện đối với nó, vì vậy mắt giống như là tấm gương đối với sắc [hình tướng], nhĩ thức là tấm gương đối với âm thanh, tỵ thức là tấm gương đối với mùi, thiệt thức giống như tấm gương đối với vị, thân thức là tấm gương đối với sự vật trơn nhẵn hay thô hoặc thế này và thế kia. Vì vậy, tâm, nó thật rõ ràng như nước trong veo hay tấm gương trong suốt mà mọi thứ hiện ra như thế này.

Đây là bản chất của tâm, khi chúng ta nói về đặc tính của tâm, tâm làm những gì, tâm là như vậy nó có một khả năng biết đối tượng. Nó không chỉ rõ ràng như một tấm gương, gương cũng rõ ràng, nhưng nó không có khả năng biết sự vật, vì vậy tâm của chúng ta là một cái gì đó rõ ràng, đồng thời có khả năng biết các hiện tượng. Qua sự vô hình tướng như vậy, chúng ta ai cũng đều có một thứ vô hình tướng như vậy trong chúng ta, trong sáng như gương, đồng thời, có khả năng biết các sự vật. Nên là một điều rất thú vị về tâm.

Nếu bạn có thể nhảy xa như là ba mét và bốn mét, và bạn rèn luyện hết sức mình, sau đó bạn có thể nhảy, giả sử là đến 10 mét hoặc 11 mét, là tối đa phải không? Đó có phải là bước nhảy xa nhất mà ngày nay người ta có thể? Cỡ 11 mét? Tôi không chắc. Nhưng cho dù ngay bây giờ bạn có thể nhảy được 11 mét, nếu bạn không luyện tập nhảy trong ba tháng hoặc năm tháng hoặc một năm, thì bạn không thể nào nhảy được đến 11 mét, bạn phải luyện tập nhiều thời gian một chút lần nữa để lấy lại khả năng đó. Nếu bạn đun sôi nước, nó sẽ thật sự rất nóng, chẳng hạn như nó đạt đến nhiệt độ 100 độ Celsius, nhưng nếu bạn không tiếp tục đun sôi, nếu bạn chỉ giữ ở một nơi nào đó, nó sẽ trở lại trạng thái bình thường, ở nhiệt độ phòng, bạn đun sôi lại và sau đó bạn vẫn giữ nó ở đâu đó, nó sẽ trở lại nhiệt độ phòng.

Tâm là một cái gì đó thú vị, nếu bạn thực hành lòng từ bi trong khoảng 2 năm, và sau đó bạn nghỉ trong năm năm, nếu bạn thực hành lòng từ bi sau năm năm, thì nó không bao giờ giống như thân thể của chúng ta, nó không bao giờ giống như nước, nó giống như chúng ta đang tiếp tục từ đó. Nếu bạn có thể nhảy khoảng 11 mét trong kiếp trước, thì không có cách nào mà bạn có thể nhảy 11 mét trong kiếp này. Nếu bạn thực hành lòng từ bi khá tốt, khá thuần thục ở kiếp trước, thì bạn sinh ra đã từ bi, nếu bạn thực hành nhẫn nhịn trong kiếp trước, thì bạn sinh ra đã nhẫn nhịn. Có một số trong những đứa trẻ là những đứa trẻ rất từ ​​bi, bạn cũng có thể thấy một số đứa trẻ không có bất kỳ cảm xúc nào với những sinh vật khác như côn trùng hoặc sinh vật này và sinh vật kia, chúng chỉ ấn vào con vật và giết chết.

Đây là một phẩm chất thú vị, nên đó là lý do tại sao nếu bạn rèn luyện tâm của mình ngay bây giờ, thì sau 10 năm, 20 năm, 30 năm, dù cho bạn không thể tiếp tục nữa, thì thói quen hoặc sự rèn luyện mà tâm bạn nhận được ngay bây giờ vẫn ở đó. Tôi không nói về việc học hỏi một cái gì đó, nếu bạn học một cái gì đó, nó sẽ ở lại đây, nó để lại một loại dấu ấn, nhưng chúng ta có thể quên đi nhiều thứ. Nhưng một khi chúng ta có được, một khi chúng ta để những gì chúng ta biết hòa tan trong tâm của chúng ta qua sự thực hành, qua thói quen mà nó lưu lại trong tâm của chúng ta, và nó rất ổn định.

Do đó, một lý do khác nữa tại sao tôi muốn nói rằng nghiên cứu về tâm là điều rất khôn ngoan. Nếu bạn tự rèn luyện bản thân hoặc nếu bạn rèn luyện tâm của mình theo một cách như vậy, thì bạn sẽ đạt được hạnh phúc và hài lòng trong cuộc sống dễ dàng hơn nhiều, bất kể bạn có gì, bất kể vị trí của bạn là gì, bất kể có những người xung quanh bạn hay không, sẽ thật hài lòng với nơi bạn ở trong cuộc sống của bạn, thật dễ dàng, chỉ cần chuyển đổi tâm của bạn.

Tâm không cần lý do nào cả, tâm nói chung không cần lý do đúng với nguyên tắc xử thế. Trong tiếng Ấn Độ có một châm ngôn này, như là ‘Cảm xúc thường là mù quáng’. Cảm xúc nói chung là mù quáng, dù là tức giận, dù là tham lam, dù là từ bi, dù là tình yêu thương, những thứ này nói chung là mù quáng, không có một lý luận đạo đức đằng sau. Một trong những lý do tại sao mọi người đau khổ là vì thế, bởi vì những cảm xúc mù quáng ví dụ như sân giận, hoàn toàn mù quáng, không biết lý do, không nhìn ra lý do. Và một người mẹ cũng có tình yêu thương con, khá là mù quáng, bạn không có nhiều lý do đằng sau, bạn chỉ yêu thương. Và kế đó lòng tham là tuyệt đối mù quáng, nên những kẻ tham lam quá độ, dù có được căn nhà giàu sang của thế gian này, tôi chắc rằng họ vẫn cần thêm hơn nữa, cho dù họ có được toàn bộ của cải của thế giới này, tôi chắc rằng họ không vừa lòng, họ vẫn sẽ mong đợi thêm một số nữa.

Tôi nghe nói có người mua đất trên mặt trăng, tôi không rõ có phải mình nhầm không, nhưng tôi đã nghe ở đâu đó, tôi thực sự không biết họ muốn làm như vậy để làm gì? Ý tôi là, bạn có thể chi tiêu cùng một số tiền đem lại một số điều tích cực cho thế giới này để thế giới có thể bền vững hơn, có thể sinh sống được. Tôi không thấy hợp lý, tôi không biết, giống như những cá nhân mua đất ở mặt trăng, tôi thực sự không biết, có thể bạn không tìm ra cách tốt hơn để tiêu tiền của mình, có rất nhiều người, có rất nhiều trẻ em chết vì đói và tôi không biết người đó muốn làm gì với miếng đất trên mặt trăng. Nói chung không ai sống lâu hơn trăm năm hoặc tối đa 100, 200, 500 năm, có rất ít người, bạn có thể thực sự đếm trong bàn tay. Một người sống hơn 110 tuổi, không hẳn có thật, tôi không biết.

Không hợp lý đến vậy khi có một số người nghĩ rằng “Ồ đúng rồi, thế giới sẽ không phải là nơi thích hợp để sống”, nhưng hãy xem bạn có đất trên mặt trăng, nhưng bạn sẽ làm cách nào đi đến đó. Giả sử có chuyện gì đó xảy ra với thế giới bây giờ, ngày mai một quốc gia nào đó ném một số hạt nhân và thế giới không còn nơi nào thích hợp để sinh sống, nhưng câu hỏi đặt ra là sau đó chúng ta sẽ lên mặt trăng bằng cách nào. Tôi thấy thực sự rất kỳ lạ, nhưng đôi khi người ta chỉ làm những điều ngớ ngẩn như vậy, chỉ vì mục đích khoe khoang như “Tôi có đất ở trên mặt trăng”, nên bạn thấy phần lớn những cảm xúc này, như có thể là sự cố chấp, kiêu hãnh cũng như những người cố chấp không vào cái gì cả để được kính nể theo nhiều nghĩa.

Bất cứ công việc gì, luôn có người thâm niên hơn, luôn có người ở vị trí cao hơn, bất kể là công việc là gì, con người vẫn có bản ngã này và trong ngôn ngữ của tôi có câu tục ngữ là ‘Ngài Bộ Trưởng’. Ở giữa các vị vua, thì họ đều có người chấp chính; vị vua có quyền lực hơn một chút, thì vị vua đó có bản ngã của mình, có thể chút nào hiểu được, vị bộ trưởng có quyền lực một chút, thì ông ta có cái tôi của riêng mình và trong số những người giúp việc, có một người làm trưởng, người này có cái tôi của riêng mình và mọi người đều làm tốt trong việc nào đó dựa trên cái tốt mà họ đang có. Nếu một người bắt đầu có cái tôi thì đúng là một sự lạ lẫm, một sự rất phi lý.

Vì vậy, để đối phó với những cảm xúc mù quáng đó, bạn không thể uống paracetamol, ở đây bạn phải có một số hiểu biết về tâm và củng cố những tâm tác động như một đối trị cho những tâm mù quáng. Bạn phải kích hoạt những tâm hoạt động như con mắt luôn kiểm soát những tâm  hành động như một người mù. Vì vậy, Khóa học này chủ yếu là cho điều đó.

Vì vậy chỉ là một chút điểm qua về tâm thực sự là gì, về loại tâm nào, những điều kiện [duyên] là gì, có bao nhiêu loại tâm, các loại tâm nào, chúng ta sẽ học từ từ trong các buổi học tới, nhưng hôm nay tôi chỉ nghĩ đến nói  đồng thời một chút về tâm và một chút khuyến khích lý do tại sao chúng ta cần hiểu biết tâm và tại sao chúng ta cần Khóa học này, đặc biệt hơn bao giờ hết vì những lý do mà tôi đã đề cập lúc nãy. Chúng ta còn khoảng 5 phút, nếu có bất kỳ câu hỏi nào, tôi thực sự sẽ rất vui. Và sau đó tôi sẽ gửi tin nhắn cho nhóm và rồi nhóm của tôi sẽ sớm chia sẻ bản văn. Có lẽ chính xác chúng ta sẽ không dùng bản văn này, nhưng bản văn chỉ dành cho bạn đọc khi có thời gian để có thể hiểu thêm hơn một chút và lý do tại sao tôi gửi bản văn là vì bạn có thứ gì đó cần nhớ.

Và nhóm cũng sẽ cung cấp giấy chứng nhận vào cuối Khóa học và họ sẽ cung cấp bản văn ngay. Đôi khi chúng ta học qua rất nhiều buổi học, nhưng rồi chúng ta chỉ nhớ trong hai ngày, ba ngày, năm ngày, 10 ngày, 15 ngày rồi ký ức phai dần đi và chúng ta quên hết mọi thứ. Vì vậy, nếu chúng ta có một bản văn, đó sẽ trở thành một phương tiện cho chúng ta nhớ lại những gì đã học trước đây, và giấy chứng nhận cũng chỉ để nhắc lại cho bạn vì điều đó thực sự có tác động như một cách để nhớ rằng “Ồ, tôi đã học phần đó”, cùng với tờ giấy đó là khả năng chúng ta nhớ được nhiều thứ hơn, chúng ta nhớ lại những điều đã học.

Trả lời câu hỏi 

1. Thưa Lama, 12 buổi học có liên quan gì đến 12 liên kết của duyên khởi không?

Không, 12 liên kết của duyên khởi là cách chúng ta tái sinh bởi nghiệp, cho nên 12 chuỗi hoặc liên kết tại sao chúng ta tái sinh vào vòng luân hồi này. Do đó, con số thì giống nhau, cả hai đều là 12, nhưng không có liên quan gì đến 12 liên kết của duyên khởi.

Một trong những lý do khác là tôi cố gắng làm cho các buổi học càng ngắn càng tốt, giống như chúng ta đang sống trong một thế giới như vậy, tôi nghĩ mọi người thích dễ dàng hơn, nhanh hơn, công nghệ và cũng như lớp học này, và tôi muốn hoàn thành khóa học càng sớm càng tốt, tôi hiểu rằng phần lớn các bạn là những người cư sĩ, có rất nhiều thứ mà bạn phải quan tâm, bạn có công việc, gia đình và mọi thứ. Vì vậy, dành nhiều thời gian cho Khóa học như vậy sẽ không dễ dàng nên tôi cố gắng làm cho nó càng ít càng tốt, nhưng không phải theo một cách cực đoan, cho nên tôi đưa ra kết luận 12 buổi học. Chúng tôi không chọn số 12 trước rồi mới chọn chủ đề, nói chung chúng tôi chọn các chủ đề và sau đó chúng tôi nói có thể cần 12 buổi cho khóa học này, nhưng nói chung không liên quan gì đến 12 liên kết duyên khởi.

2. Chào Lama, điều đó có nghĩa là chúng ta không nên đồng bộ hóa với tâm giống như cơ thể, 5 giác quan?

Nhưng trước khi tôi trả lời câu hỏi này, có rất nhiều điều phải được hiểu. Nói chung mọi người có rất nhiều hiểu lầm về tâm. Và cũng giống như một người [cá thể], rất nhiều hiểu lầm về con người, con người là gì? Tôi với cái tâm, tôi với cái thân, chúng ta là ai? chúng ta ở đâu? Có một câu hỏi rất quan trọng như tôi là ai? ‘Tôi đó’ở đâu? Tôi nghĩ chúng ta sẽ có một vài buổi học tiếp theo, nhưng ở đây tôi muốn nói rằng điều rất quan trọng là phải hiểu tâm của chúng ta để chúng ta có thể biết tâm nào nên theo và tâm nào không đúng thật. Bằng cách hiểu được tâm, chúng ta sẽ có thể củng cố những tâm tích cực và đối phó với những tâm không tích cực, cải thiện những tâm khiến chúng ta hạnh phúc hơn, giảm bớt những tâm khiến chúng ta đau khổ, khiến chúng ta khó chịu.

3. Vậy câu hỏi là, như thầy đã nói, thầy sẽ chia sẻ các bản văn về các buổi học mà thầy sẽ bao quát với chúng tôi và bên cạnh đó có thể nào chia sẻ một số kinh văn Đạo Phật cho chúng tôi hay không? Là những cư sĩ chúng tôi có thể thực sự đi theo như những người trong một gia đình, những người thực sự có thể đi theo những cách sống đó và là những cư sĩ hơi khác biệt với những người khác vì tôi không thấy bất kỳ tu viện nào ở gần tôi. Tôi ở Bengal, Ấn Độ, thực ra ở Miền Nam Bengal, tôi thực sự không thấy có tu viện nào cả.

Một trong những mạng internet, trang web đáng tin cậy mà tôi có thể giới thiệu là FPMT. Vì vậy, bạn có thể nhắn tin cho tôi sau, tôi sẽ xem liệu tôi có thể chia sẻ một số bản PDF hoặc bản văn đúng của Đạo Phật không và có thể có chút ít hữu ích, nói chung FPMT này rất đáng tin cậy. Trên internet, đôi khi mọi thứ thật khó để khuyến nghị, nhưng FPMT là thứ mà tôi thực sự muốn giới thiệu cho tất cả các bạn [https://fpmt.org]

4. Về Trường phái Đạo Phật như thầy đang dạy chúng tôi, vậy đây là Trường phái Tây Tạng hay giống như Trường phái chúng tôi có ở Bengal, chúng tôi có Trường phái Nguyên Thủy [Theravada] là phổ biến nhất mà chúng tôi thấy?

[…] Nguyên thủy và Tây Tạng nói chung, như tôi đã đề cập trước đó về tâm, đã được Đức Phật

đề cập đến trong rất nhiều kinh điển và sau đó các Đạo sư Nalanda, nếu bạn ở Bengal, thì có Đạo sư Atisha, vì vậy, cho dù bạn tu tập bỏ qua con đường giác ngộ, thì một cuốn sách được Atisha viết, kiến ​​thức về những tâm này đều đến từ tất cả những bản văn chủ yếu do các Đạo sư Nalanda trước tác, tất nhiên có những bản luận của các Đạo sư Tây Tạng, nhưng phần chính trong bản văn gốc mà chúng ta dựa vào để thực hiện những điều này.

Atisha Dipankar, đó là người tôi muốn nói, một học giả vĩ đại đến từ Bengal, bạn nên đọc một số cuốn sách do vị ấy viết, thật tuyệt vời, và sau đó bạn cũng tìm thấy trong cùng trang mạng của FPMT.

5. Những nguyên nhân của tâm bất mãn là gì?

Vô minh và kế đến sự kỳ vọng quá mức vào cách sống.

6. Lorig có giống với Đại thừa, và Phật pháp không? không khác nhau?

Lorig cơ bản là về tâm.

7. Làm thế nào để không lặp đi lặp lại những sai lầm của quá khứ?

Bằng cách luôn nghĩ đến những hậu quả sai trái và bằng cách rèn luyện tâm của chúng ta hoạt động ở phía kia của con đường.

8. Thầy có câu chuyện nào liên quan đến tâm mà thầy đề cập hôm nay không?

Nói chung là có rất nhiều câu chuyện về tâm, và tôi nghĩ tôi đã đề cập ba hoặc bốn điểm. Về vấn đề đó, tôi không chắc bạn đang nói về cái nào, nhưng tôi vẫn sẽ đưa ra một số điểm nữa trong buổi học sau.

Nguồn.

https://drive.google.com/file/d/1QY68Y68sZYbGCphxcXsje60wJm3fzWcb/view